اختلالات شخصیتی Personality Disorder

در مورد این جزوه: این جزوه برای هر کسی که تشخیص اختلالات شخصیتی داده شده است و همچنین برای دوستان و خانواده های آنان است.

  مقدمه:

 آسان نیست که بیان کنیم منظورمان از معنی کلمه شخصیت چیست. آن به نظر کاملاً روشن می آید ولی بیان آن بوسیله لغات سخت است. قسمتی از دلیل آن این است که بسیاری از لغاتی که ما برای توضیح افراد بکار می بریم معانی وسیعی دارند و این معانی اغلب با هم همپوشانی دارند.
  

   این کلمات می توانند بیش از یک ناحیه از تجربه را پوشش دهند. اضطراب توضیح احساس نگرانی است، عصبانیت  رفتاری را توضیح می دهد که دیگران ممکن است متوجه آن شوند وقتی شما این احساس را دارید. خجالت توضیح احساس ناراحتی با دیگر مردم است ولی همچنین ساکت بودن بیش از حد را هم شامل می شود.
  

   این اغلب مشکل است چون روشی را که ما با دیگر مردم ظاهر می شویم می تواند در شرایط مختلف، گوناگون باشد. اگر شما فقط فردی را در محیط کار می شناسید، شما ممکن است کاملاً رفتار متفاوتی را اگر با آنها در محیط و اجتماع مواجه شوید نشان دهید.

     با این وجود، در سلامت روان، کلمه شخصیت به اجتماع خصوصیات یا ویژگی هایی که هر کدام از ما را به عنوان یک فرد می سازد

برمیگردد.  اینها شامل روشهایی است که ما:

•  فکر می کنیم
• احساس می کنیم
• رفتار می کنیم

در انتهای دهه اول یا ابتدای دهه دوم زندگی، اغلب ما با روشهای مشخص فکر کردن، احساس کردن و رفتار کردن شخصیتمان را پرورش می دهیم. این اغلب تا حد زیادی برای تا آخر عمر باقی می ماند. معمولاً شخصیت ما به ما اجازه می دهد که با دیگر مردم به طور قابل قبولی- اگر نه کاملاً- کنار بیائیم.
 

 اختلالات شخصیتی:
  

   با این وجود برای بعضی از ما، این اتفاق نمی افتد. به هر دلیل قسمتی از پرورش شخصیت ما در راهی است که زندگی با خودمان و یا با دیگران را برای ما مشکل می سازد. یاد گرفتن از تجارب و تغییر این ویژگی ها- روشهای غیر سودمند فکر کردن ، احساس کردن و رفتار کردن – که باعث این مشکلات می شود می تواند مشکل باشد. بجز تغییرات و شخصیت که به علت حوادث ضربتی یا آسیب به مغز حاصل می شود، این ویژگیها معمولاً از دوران کودکی و یا اوایل دهه اول زندگی قابل تشخیص است.
 

    شما ممکن است در موارد زیر مشکل داشته باشید:

•  ایجاد یا ادامه رابطه با دیگران
•  کنار آمدن با همکاران
•  کنار آمدن با دوستان و خانواده
•  دور ماندن از مشکلات
•  کنترل احساسات یا رفتار
    

اگر به عنوان یک نتیجه شما:

•  نا خشنود یا مضطرب هستید

ویا

•  شما اغلب ناراحت هستید و یا موجب آزار دیگر مردم می شوید

پس شما ممکن است دچار یک اختلال شخصیت باشید( برای توضیح انواع مختلف به شرح پایین توجه فرمائید) داشتن یک اختلال شخصیتی زندگی را مشکل می سازد. بنابراین سایر اختلالات سلامت روان ( مانند افسردگی و یا مشکلات وابسته به مصرف الکل و مواد مخدر) معمولاً شایع هستند.

صحبت درباره اختلالات شخصیتی:

روشهای مختلفی برای توضیح اختلالات روانی و گروه بندی آنها وجود دارد.مشکل بودن توضیح اختلالات شخصیتی به طرز روشن آن را بیشتر مباحثه ای در مقایسه با سایر اختلالات روانی ، مانند افسردگی یا روان پریشی ( شیزوفرنی) می سازد. بعلاوه، بسیاری از مردم احساس میکنند که برچسب زدن اختلالات شخصیتی به این روش سودمند نمی باشد. با این وجود، اگر چه ما همه افرادی جدا هستیم، الگوهای مشخص اختلالات شخصیتی به نظر می رسد که بین گروه نسبتاً بزرگی از مردم مشترک است. با مشخص کردن این الگوها، ما می توانیم در روشهای کمک کردن و درمان که می تواند توسط بسیاری از مردم مورد استفاده قرار گیرند -نه فقط به صورت فردی- پرورش یابند.

اختلالات شخصیتی – مورد مناسب برای درمان؟

مدارک خوبی وجود دارد که افراد با تشخیص اختلالات شخصیتی توجه کافی توسط سرویسهای سلامت روان را آنطور که باید دریافت نکرده اند. این سرویسها عموماً روی بیمارهای روانی مانند شیزوفرنی، اختلالات دو قطبی و افسردگی متمرکز شده اند. بعضی تردیدها وجود دارد که آیا آنها چیز مفیدی برای ارائه به اختلالات شخصیتی دارند. تحقیقات روشن ساخته است که سرویسهای سلامت روان می توانند و باید به افراد با اختلالات شخصیتی کمک کنند.

انواع مختلف اختلالات شخصیتی:

تحقیقات نشان  داده اند که اختلالات شخصیتی بر اساس مزه و طعم احساسی به سه گروه تقسیم می شوند:

دسته A   مشکوک

دسته B   احساسی و از روی انگیزه آنی و بدون فکر قبلی عمل کردن

دسته C    مضطرب 

همانطور که شما در تشریح هر گروه می خوانید، شما ممکن است بعضی جنبه های شخصیت خودتان را به خوبی تشخیص دهید. این ضرورتاً به این معنی نیست که شما یک اختلال شخصیتی دارید. بعضی از این خصوصیات حتی  ممکن است در بعضی نواحی زندگی شما سودمند باشد . با این وجود اگر شما یک اختلال شخصیتی دارید این جنبه های شخصیت شما می تواند کاملاً مفرط باشند. آنها ممکن است زندگی شما و افرادی را که در اطراف شما هستند ضایع سازند. مردم ممکن است علائم بیش از یک اختلالات شخصیتی را نشان دهند.

دسته A   = > مشکوک

شخصیت  پارانوئید:

•  مشکوک
•  احساس کریه و زننده بودن بقیه مردم نسبت به خود (حتی وقتی که شواهد نشان می دهد که این درست نیست).
•  حساس به عدم پذیرش
•  تمایل به لجاجت و بیزاری

شخصیت اسکیزوئید:

•  سرد احساسی
•  تماس با بقیه مردم را دوست ندارد، ترجیح می دهد در خود باشد.
•  داشتن یک دنیای غنی مجازی.

شخصیت  شیزو تایپال

•  رفتار غیر عادی
•  عقاید عجیب و غریب
•  اشکال در فکر کردن
•  کمبود احساس یا واکنشهای احساسی نامناسب
•  می تواند چیزهای عجیب ببیند یا بشنود
•  وابسته به بیماری روانی شیزوفرنی

دسته B  = >  احساسی و از روی انگیزه آنی و بدون فکر قبلی عمل کردن

شخصیت   غیر اجتماعی یا غیر مناسب برای معاشرت: 

•  بی اهمیت بودن به احساس دیگران
•  به راحتی نا امید شدن
•  تمایل به رفتار خشن
•  ارتکاب جرم
•  مشکل داشتن در ایجاد ارتباط صمیمی
•  از روی انگیزه آنی عمل کردن – انجام کارها بدون فکر به آنها در یک لحظه
•  عمل احساس گناه
•  عدم یادگیری از تجارب ناخوشایند

 شخصیت   مرزی یا از نظر احساسی  بی ثبات:

•  از روی انگیزه آنی عمل کردن
•  مشکل در کنترل احساسات
•  احساس بد در مورد خود
•  اغلب خود آزاری مانند خود زنی یا تلاش برای خودکشی
•  احساس تو خالی بودن
•  ساختن ارتباط سریع ولی ازسریع دست دادن آنها
•  می تواند احساس سوءظن ( پارانوئید) یا افسردگی کنند
•  شنیدن صدا وقتی تحت فشار قرار گیرند.

 شخصیت  نمایش عمدی احساسات:

•  حوادث فوق نمایشی
•  خود محوری
•  نشان دادن احساسات قوی که سریعاً تغییر می کند و طولانی نیستند
•  می توانند پیشنهاد کردنی باشند
•  نگرانی زیاد در مورد ظاهر خود
•  تمایل زیاد برای چیزی جدید و مهیج
•  می توانند اغوا کننده باشند.

شخصیت   علاقه مفرط به خود  و ظاهر فیزیکی اش:

•  داشتن یک حس قوی از خود مهم بودن
•  رویاهای نامحدود موفقیت، قدرت و هوش سرشار
•  تمایل زیاد برای جلب توجه دیگران ولی نشان ندادن احساسی گرم به نوبه خود
•  استثمار دیگران
•  درخواست برای لطفی که نمی توانند آنرا جبران کنند

دستهC = > مضطرب

شخصیت وسواسی- اجباری:

•  نگران و شک  داشتن زیاد
•  کامل گرا – همیشه چیزها را چک می کنند
•  سخت در آنچه انجام می دهند
•  محتاط، غرق شده در جزئیات
•  نگران در مورد انجام دادن اشتباه چیزها
•  سخت یافتن تطابق با شرایط جدید
•  اغلب داشتن معیارهای اخلاقی بالا
•  داوری کننده
•  حساس به انتقاد
•  می توانند افکار و تصورات وسواسی داشته باشند( اگر چه نه به بدی در بیماران وسواسی)

شخصیت اجتناب کننده:

•  خیلی مضطرب و عصبی
•  نگرانی زیاد
•  احساس نا امنی و پست بودن
•  باید دوست داشته شوند و مقبول باشند
•  شدیداً احساس به انتقاد

شخصیت وابسته:

•  منفعل
•  وابسته به دیگران در تصمیم گرفتن
•  انجام دادن کارهایی که دیگران می خواهند انجام دهند
•  سخت یافتن کنار آمدن با کارهای روزانه
•  احساس نا امیدی و بی کفایتی
•  براحتی احساس تسلیم شدن بوسیله دیگران

علتهای اختلالات شخصیتی چیست؟

 

      پاسخ روشن نیست ولی به نظر می رسد که مانند سایر بیماریهای روانی ژن، مشکلات مغز و روش تربیت       می توانند قسمتی نقش داشته باشند.
     شواهدی برای اهمیت موارد زیر وجود دارد:
     روش تربیت:

•  سوء استفاده جسمی یا جنسی در کودکی
•  خشونت در خانواده
•  والدینی که الکل زیاد می نوشند

اگر بچه ها از این گونه محیطهای سخت خارج شوند احتمال کمتری برای پیشرفت یک اختلال شخصیتی وجود دارد.

مشکلات زودرس:

  مشکلات رفتاری در بچگی مانند خشونت شدید، سرپیچی و خلق وخوی قهر کننده تکرار شونده

مشکلات مغزی:

 

     بعضی افراد با اختلال شخصیتی ضد اجتماعی   دارای تفاوتهای بسیار جزئی در ساختمان مغزشان و روشهای عمل بعضی از مواد شمییایی در مغزشان هستند. با این وجود تصویربرداری مغز یا تست خون برای اختلالات شخصیتی وجود ندارد.

     چیزهای که آن را بدتر می سازد:

•  مصرف زیاد الکل یا مواد مخدر
•  مشکلات کنار آمدن با خانواده  یا همسر
•  مشکلات مالی
•  اضطراب، افسردگی، یا سایر اختلالات روانی

 کمک :

     در مان افراد با اختلالات شخصیتی می تواند بر پایه روانشناسی (صحبت درمانی) و یا جسمی (دارو درمانی) باشد.

1.  درمان بر پایه روانشناسی

•  مشاوره: صحبت کردن وگوش دادن، این بستگی به رابطه اعتماد آمیز بین مشاور و فرد مشاوره شونده دارد.
•  روان درمانی پویا: نگاه به چگونگی اثرات تجارب گذشته بر رفتار فرد دارد.
         .      شناخت درمانی :یک راه به تغیییر روشهای ناسودمند فکر کردن
•  درمان تحلیل شناختی : یک روش برای تشخیص و تغییر روشهای نا سودمند در روابط و رفتار
•  درمان رفتار لهجه ای : این روش ازترکیب درمان شناختی و رفتاری با بعضی ازفنون مذهب بودائی استفاده می کند.

این شامل فرد درمانی و گروه درمانی می باشد:

درمان در یک جامعه درمانی –این یک محل است که افراد با سابقه طولانی مشکلات احساسی می توانند برای هفته ها یا ماهها به آنجا رفته ( و یا گاهی اوقات در آنجا اقامت گزیند) .اغلب کار در گروه انجام می شود. شما از گذراندن یا نگذراندن با سایر اقامت کنندگان می آموزید. این از زندگی واقعی بدین لحاظ متفاوت است که هر گونه عدم موافقت و یا ناراحتی در یک محیط امن روی می دهد. کارکنان و سایر افراد مقیم به شما کمک می کنند تا از این مرحله مشکلات عبور کرده و از آنها بیاموزید. استفاده کنندگان و یا افراد مقیم اغلب صحبتهای زیادی در مورد چگونگی اداره شدن این محل دارند ولی مجبورند که آماده ی ماندن و مقابله با مواقع دشوار شوند.

2 .- جسمی

داروها می توانند در بعضی  اختلالات شخصیتی کمک کنند.

داروهای ضد روان پریشی( معمولاً در مقدار کم)

•  می توانند که حالت مشکوک بودن سه گروه A  اختلالات شخصیتی ( پارانوئید، اسکیزوئید، اسکیزوتایپال) را کاهش دهند.
•  می توانند در اختلال شخصیتی مرزی اگر احساس سوءظن شدید دارند و یا صدا می شنوند کمک کننده باشد.

داروهای ضد افسردگی:

می توانند در اشکالات احساسی و یا خلقی که افراد گروه B اختلالات شخصیتی ( ضد اجتماعی، مرزی و یا نا ثبات احساسی و نمایشی و یا علاقه مفرط به خود ) کمک کننده باشد.

•  بعضی از داروهای ضد افسردگی مهار کننده بازگشت انتخابی  سروتونین  می توانند به این افراد با اختلال شخصیتی مرزی و یا ضد اجتماعی کمک کرده تا کمتر لحظه ای و خشن  باشند.
•  می توانند کاهش دهنده اضطراب در گروه C اختلالات شخصیتی باشند( وسواسی – اجباری. اجتناب کننده و وابسته)

ثبات دهنده خلق:

داروهای مانند لیتوم، کاربامازپین والپرات سدیم همچنین می توانند کاهش دهنده رفتارهای آنی و خشن باشند. این داروها و درمانها همچنین می توانند در افراد با اختلال شخصیتی که در حال پیشرفت به سوی افسردگی و یا شیزوفرنی هستند کمک کننده باشند.

نوع درمانی که پیشنهاد میشود بستگی دارد به:

•  ترجیح فرد( بیمار یا استفاده کننده از خدمات)
•  نوع اختلال شخصیتی
•  دسترسی نوع درمان در ناحیه جغرافیایی

اگر شما یک اختلال شخصیتی دارید شما ممکن است اصلاً نیازی به درمان نداشته باشید ولی شما ممکن است درمان دارویی و یا صحبت درمانی وگاهی هر دو را مفید یابید. بستری در بیمارستان معمولاً به عنوان آخرین پناهگاه می باشد . ( مثلاً وقتی یک فرد با اختلال شخصیتی مرزی خودزنی بدی را انجام دهد) و فقط برای کوتاه مدت می باشد. تعداد زیادی از کمکهایی که فقط در بخشهای بیمارستان قابل ارائه بوده اکنون در درمانگاهها ویا مراکز روزانه در دسترس می باشند.

چقدر اختلال شخصیتی شایع می باشد؟

•  در حدود 40 تا 70 درصد افراد در بخش روانپزشکی یک اختلال شخصیتی خواهند داشت
•  30 تا 40 درصد از بیماران روانپزشکی که توسط سرویسهای روانپزشکی در جامعه تحت درمان قرار گرفته اند یک اختلال شخصیتی خواهند داشت.
•  در حدود 10 تا 20 درصد از بیماران دیده شده توسط پزشک عمومی یک اختلال شخصیتی خواهند داشت.

آیا اختلال شخصیتی طی زمان تغییر می کند؟

بله شواهدی وجود دارد که آنها تمایل کندی به بهبودی با افزایش سن دارند. رفتارهای ضد اجتماعی و اعمال آنی به خصوص به نظر می رسد که در سنین دهه3 و 4 کاهش می یابند. با این وجود می تواند گاهی اوقات در جهت مخالف کار کند. برای مثال اختلال شخصیتی شیزوتایپال  می تواند به طرف اختلال روانی  شیزوفرنی پیشرفت نماید.

آیا دخالتهای درمانی در درمان موثر است؟

شواهد وجود دارد که روانی درمانی و دارودرمانی هر دو موثر است ولی این شواهد ضعیف می باشد زیرا:

•  مداخلات درمانی معمولاً کاملاً پیچیده هستند بنابراین مشکل است تا بدانیم که کدام قسمت یا قسمتهای مداخله درمانی واقعاً موثر بوده است.
•  گروههای شرکت کننده معمولاً کوچک هستند
•  روشهای اندازه گیری پیشرفت درمانی معمولاً ضعیف هستند.
•  مطالعات انجام شده روی مداخلات درمانی و درمان اغلب کاملاً کوتاه بوده اند.

زندگی با اختلالات شخصیتی:

افراد با اختلالات شخصیتی مانند هر فردی که یک اشکال سلامت روانی دارد می توانند به علت تشخیصشان در معرض بد نامی و  تهمت قرار گیرند. آنها می توانند جذب کننده ترس و عصبانیت و رد شدن باشند تا دلسوزی، پشتیبانی و درک شدن. این مشکلی است که نیازمند کمک واقعی می باشد. ما می توانیم با گسترش روابط دوستانه ، پشتیبانی و درک در مقابل با قضاوت و تبعیض در مورد افراد با اختلال شخصیتی کمک نمائیم.

کمک توسط خود:

•  سعی کنید وقتی تحت فشار قرار می گیرید گره را باز کنید. گرفتن یک دوش آب گرم یا قدم زدن.- شما ممکن است ورزش یوگا، ماساژ یا درمان با رایحه خوش را مفید یابید.
•   مطمئن شوید که شما یک خواب خوب شب دارید ولی اگر نمی توانید بخوابید ناراحت نشوید.
•  مراقب سلامت جسمی و آنچه می خورید باشید. شما احساس بهتری را خواهید داشت وقتی یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی سبزیجات و میوه جات داشته باشید.
•  از مصرف زیاد الکل و داروهای خیابانی و مخدر اجتناب نمائید.
•  مقداری ورزش منظم انجام دهید این نباید شدید باشد. حتی پیاده شدن از اتوبوس یک ایستگاه زودتر ویا راه رفتن در بقیه مسیر می تواند موثر باشد.
•  در شرایطی که کارها دچار اشکال شده است و یا در یک شرایط تحت فشار قرار گرفته اید درمان شوید( البته نه الکل یا مواد مخدر).
•  به یک علاقه و یا سرگرمی  روی  آورید. این روش خوبی است تا دیگران را ملاقات کرده و به فکر خود در مواجه با فشارهایی که همه ما روزانه برخورد می کنیم استراحت دهید.
•  در مورد آنچه احساس می کنید با یک نفر صحبت نمائید. او می تواند یک دوست و یا فامیل و یا اگر ترجیح می دهید یک درمانگرو یا یک مشاور باشد. اگر شما به درمانگرو یا مشاور دسترسی نداریدی به پزشک عمومی خود مراجعه نمائید.
•  جستجوی اطلاعات در اینترنت یک منبع خوب می باشد. ( اطلاعات تکمیلی را ببینید)
•  اگر کارها واقعاً دشوار هستند سعی کنید به بنگاه نیکوکاری تلفن نمائید( اطلاعت تکمیلی را ببینید)

زندگی با کسی که یک اختلال شخصیتی دارد:

     شما ممکن است در مورد اثرات اختلال شخصیتی روی آنها و یا حتی روی زندگی خودتان نگران باشید. آنها چه واکنشی نشان خواهند داد اگر شما در این باره با آنها صحبت نمائید.اگر آنها نگرانی شما را جدی می گیرند  اطلاعات بیشتری را از منابعی که در انتهای این جزوه آمده است جمع نمائید. حتی اگر آنها متوجه هیچ مشکلی در حال حاضر نیستند ممکن است در آینده متوجه شوند. زندگی روزانه با فردی که دارای اختلالات شخصیتی می باشد می تواند مشکل باشد ولی این همیشه مشکل نیست . فضا دادن به این افراد ، گوش دادن به آنها و تصدیق کردن دلواپسی هایشان و درگیر کردن دیگران ( دوستان، فامیل و بعضی مواقع حرفه ای های سلامت روان – پرستارها ، درمانگرها و پزشکان) می توانند همه مفید باشند. مراقبت از سلامت جسمی و روانی خود همچنین مهم می باشد.

---

Translation by: Dr Hamid Reza Rahmanian, Psychiatry trainee, Birmingham. & Houri  Mousavi (MSc)
Reviewed by : Dr Behruz  Nabavi, MD, MRCPsych, Consultant Psychiatrist, Birmingham & Solihull Mental Health Trust