چرا سهم زنان معتاد در جامعه ایرانی رو به افزایش است؟

هر پدیده اجتماعی زائیده جامعه است و افزایش آمار اعتیاد در میان زنان ایرانی‌ نیز مانند دیگر مسائل اجتماعی زائیده عوامل گوناگون فردی، خانوادگی و اجتماعی بوده و باید آن را در سطوح مختلف جامعه بررسی کرد.

یکی از مسائل مهم سده‌های اخیر در ایران اعتیاد به مواد مخدر است که به دلایل متعددی با افزایش چشمگیری همراه بوده است و با توجه به گستردگی و پیچیده بودن این معضل اجتماعی نمی‌توان به راحتی از آن عبور کرد.

افزایش آمار اعتیاد به مواد مخدر در بین زنان ایرانی یکی از همین معضلات اجتماعی است که در صورت گسترده‌تر شدن لطمات سنگین و جبران ناپذیری به خانواده و جامعه خواهد زد.

در حال حاضر آمارها حاکی از شیوع مصرف مواد مخدر و نیز قرص‌های روانگردان در میان زنان و مردان و در رده‌های سنی بین 15 تا 65 سال است که از این میان 9 درصد جمعیت معتادان را زنان و 91 درصد را مردان تشکیل می‌دهند و با توجه به این آمارها، لزوم اجرای برنامه‌های مداخله‌ای در بحث پیشگیری از اعتیاد زنان به شدت حس می‌شود و باید نظارت جامع‌تری بر مراکز ورزشی و آرایشگاهی زنان به عمل آید.

همچنین ۶۳ درصد معتادان از جمعیت نمونه متاهل‌اند و همین امر نیز می‌تواند سبب افزایش شمار زنان معتاد شود، چرا که مردان متاهل می‌توانند زنان خود را نیز مبتلا به اعتیاد کنند.

حدود ۴۵ درصد مصرف‌کنندگان زیر ۲۹ سال و حدود ۳۰ درصد بین ۳۰ تا ۳۹ سال سن دارند که نشان از کاهش سن اعتیاد دارد.

بیشتر آمار اعتیاد نیز به شیشه و تریاک مربوط می‌شود که خود زنگ خطری است چرا که استعمال شیشه در میان جوانان و زنان به شدت رو به افزایش است.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر می‌گوید: علت افزایش مصرف شیشه این است که قیمت این ماده مخدر در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته است و در مقابل قیمت برخی دیگر از انواع مواد مخدر همچون تریاک افزایش داشته است.

صرامی افزود: علاوه بر قیمت ارزان‌تر مواد مخدر صنعتی، باورهای غلط، تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای، تبلیغات منفی مبنی بر اینکه این مواد باعث لاغری، چاقی می‌شود نیز از دیگر دلایل افزایش میزان استفاده به ویژه در زنان شده است.

اما دلیل گرایش زنان به اعتیاد چیست؟

هر پدیده اجتماعی زائیده جامعه است و افزایش آمار اعتیاد در میان زنان ایرانی‌ نیز مانند دیگر مسائل اجتماعی زائیده عوامل گوناگون فردی، خانوادگی و اجتماعی بوده و باید آن را در سطوح مختلف جامعه بررسی کرد.

بله، جامعه را می‌توان یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر سوء مصرف مواد در زنان دانست. برخی افراد به دلیل وجود ضعف‌های شخصیتی و ضد اجتماعی به نوعی در سازگاری با هنجارهای اجتماعی دچار تعارض شده و برای نشان دادن این تعارض به مصرف مواد مخدر پناه می‌برند.

احساس تنهایی یکی دیگر از عوامل گرایش زنان به مواد مخدر است. به اعتقاد بسیاری از روانشناسان نام دیگر اعتیاد را می‌توان بیماری تنهایی گذاشت که از عدم استحکام کانون خانواده‌ها نشات می‌گیرد.

در برخی موارد نیز شوهران معتاد از عوامل اصلی گرایش زنان به اعتیاد محسوب می‌شود و آمار نیز گویای همین امر است.

در بعد کلان نیز فقر یا رفاه بیش از حد زنان در خانواده از عوامل مهم گرایش به مواد مخدر است. احساس محرومیت، عدم دسترسی به امکانات مالی و معیشتی، ناکامی و افسردگی زمینه‌ساز اعتیاد برخی زنان می‌شود و در مقابل نیز زنانی که به واسطه برخورداری از مال و ثروت فراوان و همچنین فرصت‌های بیشتر برای شرکت در پارتی‌ها، کافی‌شاپ‌ها و البته انجام مسافرت‌های تفریحی به داخل و خارج از کشور در معرض اعتیاد به مواد مخدر قرار می‌گیرند.

سبک جدید زندگی در برخی خانواده‌ها عامل دیگری برای توسل زنان به مواد مخدر است. زنانی که می‌خواهند به این واسطه از اندام زیباتری برخوردار شوند و نمی‌دانند در چه دامی خواهند افتاد.

بررسی‌ها بیانگر این است که دانشجویان دختر به ویژه در ایام امتحانات به سمت مواد مخدر و قرص‌های روانگردان کشیده می‌شوند تا آنجا که در سال‌های اخیر گرایش دختران به استفاده از مواد، سیگار و الکل افزایش یافته است و این در حالی است که از نظر فیزیولوژیکی، دختران از مقاومت کمتری نسبت به پسران در برابر آسیب‌های مواد مخدر به ویژه شیشه برخوردارند.

شاید بتوان یکی از عوامل اصلی ازدیاد این پدیده شوم در جامعه ایرانی را عدم وجود برنامه‌های کلان و معنی‌دار برای استحکام خانواده‌ها از جمله فراهم کردن زمینه اشتغال برای جوانان، آگاه کردن نسل نوجوان و جوان با پیامدهای سوء مصرف مواد مخدر در جامعه دانست.

در پایان تنها می‌توان به این نکته اشاره کرد که اعتیاد به عنوان یک معضل اجتماعی می‌تواند موقعیت و منزلت اجتماعی افراد را تنزل داده و وی را به عنوان فردی بی‌عاطفه، خودخواه و نامتعادل تبدیل کند.

منبع پارسینه