افراد دچار سندرم آشیانه خالی بحران هویت دارند

زهره حاجیان /

تنها سیکلی که در عین تکراری بودن معیوب نیست زندگی است، تا ازدواج نکرده‌ای آرزوی تشکیل زندگی و داشتن خانواده را داری، ازدواج که کردی فکر فرزند‌آوری و تربیت و بزرگ شدن و به جایی رساندن فرزندانت می‌‌شود دغدغه زندگیت ... فرزندانت که بزرگ و فارغ‌التحصیل شدند آرزوی ازدواج و داشتن اهل و عیالشان به سرت می‌‌زند اما نمی‌دانی که پس از رفتن فرزندانت تنها می‌‌شوی و همیشه دلت می‌خواهد مرتب سر بزنند و بیشتر در کنارت باشند.

حالا می‌فهمم که پدربزرگ چه حس خوبی داشت وقتی می‌‌دید دختر و پسرش با نوه‌ها و همسرانشان 400 کیلومتر راه را کوبیده اند تا به دیدن او و مادر بزرگ بروند و وقت خداحافظی زار زار گریه می‌کرد و دوست نداشت فرزندانش به تهران برگردند!
پدر بزرگ سواد نداشت و نمی‌دانست سندرم خالی آشیانه یعنی چه؟ اما خوب می‌‌دانست او و مادر بزرگ در نبودن فرزندان و نوه‌ها احساس دلتنگی شدیدی می‌‌کنند و هیچ از تنهایی خوششان نمی‌آید.

سندرم آشیانه خالی چیست؟
سندرم آشیانه خالی نوعی حس تنهایی و افسردگی است که بعد از اینکه فرزندان بزرگ می‌شوند و خانه را ترک می‌کنند، برای والدین اتفاق می‌افتد.
به بیان دیگر سندرم آشیانه خالی به احساس افسردگی، ناراحتی و اندوهی گفته می‌شود که توسط والدین یا سرپرست بچه‌هایی که بزرگ شده و خانه پدری خود را ترک می‌کنند، تجربه می‌شود.

این حالت می‌تواند بعد از رفتن بچه‌ها به دانشگاه در شهری دیگر یا ازدواج آنها و مستقل شدنشان به وچود بیاید و احتمال ابتلای خانم‌ها به این مشکل بیشتر از آقایان است.
در چنین مواقعی که خانه از بچه‌ها خالی می‌شود، مادرها هم معمولاً به بعضی دوران‌ حساس زندگی خود، مثل یائسگی یا مراقبت از پدر یا مادر سالخورده خود نزدیک شده‌اند. البته این به آن معنا نیست که مردها به‌هیچ‌وجه به این مشکل مبتلا نمی‌شوند. مردان نیز ممکن است احساساتی مشابه با فقدان‌های مربوط به دوری فرزندان را تجربه کنند.

جوانان بین ۲۵ تا ۳۴ سالی که با والدین خود زندگی می‌کنند بیشتر شده است
این روزها بیشتر مادران شاغل هستند و به همین دلیل وقتی بچه‌ها خانه را ترک می‌کنند دچار افسردگی کمتری می‌شوند.

همچنین این روزها تعداد جوانان بین ۲۵ تا ۳۴ سالی که با والدین خود زندگی می‌کنند بسیار بیشتر از سابق شده است. روانشناسان عقیده دارند این دسته از جوانان خواهان مسئولیت‌های کم دوران کودکی و مزایای دوران بزرگسالی به صورت یکجا هستند. همچنین ممکن است بخاطر مشکلات اقتصادی، طلاق، ادامه تحصیل، مشکلات اعتیاد یا نقل مکان‌های موقتی، فرزندان به خانه پدری خود برگردند.

 سجاد موسوی روانشناس معتقد است احساس ناراحتی در چنین مواقعی کاملاً طبیعی است و می‌گوید: کاملا طبیعی است اگر زمانی بخواهید در زمان غیاب فرزندتان زمانی را در اتاق او بگذرانید تا احساس نزدیکی بیشتری به او کنید.
او تاکید می‌کند: اگر احساس می‌کنید دچار سندرم آشیانه خالی هستید، واکنش‌های خود و طول مدت آنها را تحت‌نظر بگیرید. اگر احساس می‌کنید که زندگی مفید شما به پایان رسیده است یا زیاد گریه می‌کنید یا آنقدر ناراحت هستید که دوست ندارید دوستان و‌ آشنایانتان را ببینید یا سر کار بروید، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.

زن‌ها بعد از رفتن فرزندانشان از خانه بیشتر در معرض افسردگی هستند
موسوی می‌گوید: تحقیقات جدید نشان می‌دهد که کیفیت رابطه والدین با فرزند در چنین شرایطی عواقب مهمی برای هر دو طرف دارد. والدین وقتی توانسته باشند رابطه خوبی با فرزندان خود برقرار کنند، با انتقال به آشیانه خالی فواید بسیار زیادی می‌برند. دشمنی، کناره‌گیری و تضادها در روابط بین والدین و فرزندان، حمایت و پشتیبانی میان‌نسلی را در زمانی که فرزندان در آغاز جوانی بسیار به آن نیاز دارند و والدین در آستانه پیری کاهش می‌دهد.

نیاز به درمان دارید
زمانی‌که دوری فرزند ناراحتی و اندوهی شدید در والدین ایجاد کند، قطعاً نیاز به درمان خواهد بود. باید هر چه سریعتر احساسات خود را با پزشک خود مطرح کنید. ممکن است نیاز به استفاده از قرص‌های ضدافسردگی داشته باشید و برای کنترل احساسات‌تان باید با متخصص روانشناس صحبت کنید.

در عین حال سعی کنید از دوستانتان حمایت بگیرید و با خودتان مهربان باشید.
این روانشناس با بیان این مطلب می‌گوید: راه‌های عملی مختلفی وجود دارد که کمکتان می‌کند احساس بهتری پیدا کنید. به عنوان مثال زمان و انرژی که قبلاً صرف فرزندتان می‌کردید را اکنون به قسمت‌های مختلف زندگی خودتان اختصاص دهید. می‌توانید به سرگرمی‌ها و فعالیت‌های قبل از بچه‌دار شدن خود برگردید. باید سعی کنید با نقش جدید خود در زندگی فرزندتان و همچنین تغییری که در هویت‌تان به عنوان پدر یا مادر صورت گرفته است، کنار بیایید.
بسیاری پیشنهاد می‌کنند که تا قبل از جدا شدن فرزندتان و رفتن آنها از خانه خودتان را برای آشیانه خالی آماده کنید. باید برای خود دوستی‌ها، سرگرمی‌ها، کار و فرصت‌های تحصیلی پیش آورید، وقتی همه هنوز زیر یک سقف زندگی می‌کنید، با خانواده برنامه بریزید تا بعدها افسوس این فرصت‌ها را نخورید؛ مسافرت‌های خانوادگی، گپ‌های طولانی و تفریحات دسته‌جمعی. برای پول و زمان اضافه‌ای که دارید برنامه‌های خاص ترتیب دهید.