پورنوگرافی و هرزهنگاری
از آن دست مباحث جدیدی که محصول مدرنیته باشد، نیست. شواهد تاریخی نشان میدهد
روابط جنسی که به تصویر کشیده شده و از آن برای تهییج و تحریک جنسی استفاده میشده
است، پیشینهای تاریخی در جهان دارد، اما نکتهای که آن را در جهان امروز تبدیل به
بحران کرده است، مسئله گسترش بیسابقه آن به عنوان یک صنعت و استفاده بیش از نیمی
از مردم جهان از آن به صورت روزانه است. موضوعی که باعث شده روزی در سال برابر با
28 اکتبر به عنوان روز مبارزه با پورنوگرافی وارد تقویمها شود و در این روز به
صورت خاص به گسترش این صنعت، دلایل ایجاد و پیامدهای آن توجه گردد، بلکه مسئولان در
کشورهای مختلف راهحلی عملی و اجرایی برای مقابله با آن بیابند.
به گزارش مهرخانه، در همین راستا در این گزارش به
تعریف پورنوگرافی و ارائه آمارهای برگرفته از موتور جستجوی گوگل در این زمینه
پرداخته و در ادامه به پیامدها و راهکارهای مقابله با آن در گفتگو با متخصصان امر
خواهیم پرداخت.
پورنوگرافی چه مرز مشخصی با
تصاویر اروتیک دارد؟
پورنوگرافی یا هرزهنگاری، تجسمی بیپرده از مسائل
جنسی با هدف تحریک یا ارضای جنسی است که در قالبهای مختلف از جمله کتاب، فیلم و
مجله ارائه میشود. در چند دهه اخیر، با گسترش فرهنگی که زندگی را تنها بر اساس کسب
لذت از هر راهی و زیر پا گذاشتن اخلاقیات و ترویج آن را از جمله آزادیهای فردی
میداند، صنعتی بر حول تولید و مصرف محتوای پورنوگرافی ایجاد شده است. گسترش
رسانههای صوتی و تصویری و اینترنت نیز در شکوفایی این صنعت نقش مهمی داشته است.
اما فراتر از گسترش رایانههای شخصی و استفاده از اینترنت، وجود گوشیهای
شخصی چندمنظوره در دست کودک و جوان و پیر است که موجب شده فیلمهای بولوتوثی در
گوشیهای تلفن همراه، راحتترین و بیدردسرترین محل برای داد و ستد اینگونه عکسها
و فیلمها باشد؛ موضوعی که زمانی خطرناکتر میشود که توجه کنیم این مسئله ارتباطی
به سن افراد نداشته و هر کودک 10 سالهای با داشتن یک گوشی میتواند به تماشای این
تصاویر بنشیند.
اما تصاویر پورن به راستی به کدامیک از تصاویر اطلاق میشود؟
مرز میان تصاویر پورن و اروتیک کجاست؟ دکتر بهنام اوحدی، روانپزشک و رواندرمانگر
مشکلات جنسی- زناشویی درباره اینکه چگونه میتوان مرز میان پورن و اروتیک را تشخیص
داد، معتقد است: تصاویری که کاملاً برهنه و عریان با هدف تحریک جنسی ارائه شود،
کاملاً پورنوگرافی است و حتی اگر عمل آمیزش جنسی در آن انجام نشود، فرقی نمیکند.
اما تصاویری که از زنان در مجلههای مد لباس و زنان بازیگر مثلاً در لباسهای شنا
منتشر میشود، پورنوگرافی محسوب نمیشود.
(در همین زمینه: پورنوگرافی؛
آمار و آسیبها)
موتورهای جستجو
از آمار جستجوگران اینترنتی پورن خبر میدهد
Googletrends امکانی در
اختیار کاربران اینترنتی میگذارد که میزان جستجوی هر واژه یا عبارتی را بسته به
شهر یا کشوری خاص در جهان برای کابران نمایش دهد. در این جستجوگر به بررسی میزان
جستجوی چندین واژه مرتبط با پورنوگرافی در ایران پرداختیم که جداول آماری آنان در
ادامه خواهد آمد:
1. بیشترین میزان جستجوی واژه (س ک س) در ایران در این
جستجوگر به ترتیب برای 6 شهر ایران نشان داده شده است که در تصویر پایین دیده
میشود.
2.
یا بیشترین بازدید از واژه "داستان جنسی" که در تصویر ذیل آمده است.
3. و
در نهایت بیشترین جستجو برای واژه "عکس جنسی" که در پایین ملاحظه میشود.
همچنین
گفتنی است این آمارها در این سایت در یک بازه زمانی 10 سال از سال 2004 تا 2013
بررسی شده و همراه با نوسانات سالیانه ارائه میگردد.
قوانین کشورهای مختلف برای مقابله با
پورنوگرافی
کشورهای مختلف قوانین متفاوتی برای سامان دادن به این صنعت
دارند؛ البته میزان محدودیتهای اعمالشده برای این صنعت بسته به معیارهای دینی،
فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و عرفی متفاوت است. ضمن آنکه کشورها به لحاظ میزان ایجاد
محدودیت و مجازاتهای قانونی برای استفادهکنندگان، منتشرکنندگان و سازندگان این
فیلمها نیز دارای تفاوتهایی هستند. در کشورهایی مانند: ایران، انگلیس، آمریکا،
چین و آلمان، به طور کلی تمام سایتهای غیراخلاقی فیلتر شده است، اما در کشورهایی
مانند فرانسه، آلمان و کانادا این سایتها فیلتر نمیشود.
دلایل اشتغال به تولید و توزیع پورنوگرافی در ایران
چیست؟
صنعت پورنوگرافی در دنیا، صنعت پردرآمدی محسوب میشده، اما امروزه
بخاطر دانلودهای رایگان فیلمها در اینترنت درآمدزایی افسانهای این صنعت سیاه رو
به افول رفته است. در ایران اما هرگز چنین صنعتی شکل نگرفته است که دلیل آن ممنوعیت
کامل دولتی و رسمی آن است که اساساً امکان معامله و جابهجایی پول برای خرید و
فروش تولیدات پورن را به افراد نمیدهد. اوحدی در این زمینه که دلیل اشتغال برخی در
ایران به تولید اینگونه فیلمها در حالی که دارای منفعت مالی هم نیست، چه چیزهایی
میتواند باشد؟، تصریح کرد: در ایران برخی به تولید و توزیع فیلمهای پورن مشغول
هستند که هدف آنان را میتوان سعی در دگرگون کردن هنجارهای جامعه در حوزه مسائل
جنسی دانست.
وی افزود: رابطه جنسی مثل ماده مخدر میتواند پس از مدتی در
فرد وابستگی و حالات وسواسی ایجاد کند و این وابستگی بهگونهایست که اگر فرد
دائماً در معرض تحریک نباشد و پس از آن رابطه جنسی یا خودارضایی نداشته باشد، دچار
تنشهای عصبی، بهمریختگی، افسردگی و پریشانی میشود. به نظر من میزان اعتیاد به
سکس در ایران حداقل 5 برابر اعتیاد به موادمخدر و مشروبات الکی است؛ چراکه بسیاری
فکر میکنند وابستگی به سکس یک وابستگی روانی است و فیزیکی نیست و مانند حشیش فقط
یک حالت خوش روانی برای فرد ایجاد میکند. به دلیل همین تفکر اشتباه در حال حاضر با
افراد بسیاری مواجه هستیم که شبها همواره در حال تماشای ماهواره و پورنوگرافی و
چتهای سکسی هستند، اما هرگز به همسرانشان برای رابطه جنسی مراجعه نمیکنند. موضوعی
که تبدیل به مشکلاتی مانند روابط خارج از زناشویی در زندگی زوجین
میشود.
همچنین مسائلی همچون تنوعطلبی، محرومیت جنسی و علاقه به لذتپرستی،
همگی از دیگر دلایل روی آوردن افراد به استفاده از پورنوگرافی است. از طرفی بحث
محرومیت جنسی که نسل جوان ما با آن درگیر است و با کاهش ازدواج و طولانی شدن تجرد
به آن دامن زده میشود، خود از دلایل روی آوردن افراد به پورنوگرافی
است.
همچنین دکتر محمدرضا صفرینژاد، متخصص اورولوژی و استاد دانشگاه،
اعتیاد به پورنوگرافی را دارای 5 مرحله میداند که به ترتیب شامل مرحله مواجهه،
اعتیاد، افزایش، حساسیتزدایی و عمل شده و تعریف هر یک به این ترتیب است:
1. مواجهه: شروع تماشای فیلمهای پورن از سنین کم،
2. اعتیاد: فرد
نمیتواند از دیدن فیلم اجتناب کند،
3. افزایش: در این مرحله روزبهروز میزان
دسترسی افزایش مییابد و بیمار نمیتواند از آن دست بکشد،
4. حساسیتزدایی:
فرد دیگر مانند اوایل از دیدن فیلم و تصویر پورن تحریک نمیشود و سعی میکند با
استفاده بیشتر و متنوعتر به حساسیت اولیه دست پیدا کنند در حالی که دیگر این اتفاق
نمیافتد،
5. عمل: در این مرحله فرد از دنیای پورنوگرافی خارج شده و وارد
اعمال پورنوگرافیک میشود.
پیامدهای این
استفاده مداوم چیست؟
اوحدی به تأثیر این اعتیاد در زندگی جنسی افراد
پرداخته و در این رابطه معتقد است: تصاویری که در پورنوگرافیها از زنان ارائه
میشود، تصویری غیرواقعی از زیبایی و اندامهای خاص زنان است که در عالم خارج وجود
ندارد و در این حالت فرد دچار مشکل در ارتباط با همسرش میشود. این مسئله علاوه بر
اعتیاد به ارضا شدن با فیلمهای پورن از جمله مسائلی است که منجر به این شده که
امروزه شدیداً دچار مشکل طلاق جنسی درمیان متأهلین باشیم. امروزه همه از طلاق عاطفی
حرف میزنند، اما مشکل جدیدی که پیدا شده طلاق جنسی میان زوجین است که به باور من 5
برابر طلاق عاطفی است.
(در همین زمینه:
کارگاه
سلامت جنسی: تماشای فیلمهای مستهجن چه مضراتی برای روابط زناشویی
دارد؟)
وی افزود: این طلاق به معنی جدایی جنسی میان زوجینی است
که در دیگر امور زندگی روزمره خود روابط خوبی دارند، اما مدتهاست که رابطه جنسی
نداشتهاند. وقتی که میبینیم طیف گستردهای از افراد متأهل نیمهشبها در فیسبوک
حضور دارند، همگی نشانههایی از طلاق جنسی و عاطفی است. همچنین بیمیلی نسبت به
ازدواج در مجردین، پیامد دیگر وابستگی و درگیری به پورنوگرافی است که ناشی از
اختلال در زندگی جنسی آنهاست. به هر حال باید گفت اعتیاد به پورنوگرافی زندگی جنسی
افراد را مختل میکند.
راهکارهای مقابله با
گسترش همهگیری استفاده از هرزهنگاریها
این روانپزشک و رواندرمانگر
خانواده راهکارهای مقابله با گسترش و همهگیری استفاده از هرزهنگاریها را در چند
مورد به عنوان راههای پیشگیری و درمانی برای افراد ارائه میکند:
1.
آشنایی زوجین با شخصیتهای یکدیگر قبل از ازدواج، ازجمله مهمترین راهکارها برای
هماهنگی جنسی بیشتر و بهتر برای زوجین است که از روی آوردن افراد به پورن پس از
ازدواج به دلیل نارضایتی از همسر پیشگیری میکند؛ موضوعی که لازم است قبل از
ازدواج افراد به آن آگاه شوند. برای مثال بحث هماهنگی افراد در میزان خواب
شبانهروزشان بسیار بااهمیت است؛ چراکه افراد longsleeper که به 8 ساعت خواب در
شبانهروز احتیاج مبرم دارند، اساساً دارای شخصیت متفاوتی در زندگی با shortsleeper
که 4-5 ساعت خواب در شبانهروز برایشان کافی است، داشته و زندگی دو نفر با دو تیپ
شخصیتی متضاد در کنار یکدیگر سرآغاز مشکلات است.
2. مهارتهای جنسی-
زناشویی در زندگی متأهلین باید به زوجین آموزش داده شود و لازم است هر یک از زن و
مرد مهارتهای لازم را یاد بگیرند تا زندگی زناشویی موفقی داشته باشند. تنها در این
صورت است که میتوان امیدوار بود فردی که اعتیاد به پورن دارد یا دارای مشکل
خودارضایی است، جذب رابطه جنسی با همسرش شود و اعتیاد و خودارضایی خود راترک کند یا
در آینده بخاطر نارضایتی در زندگی زناشویی خود به آن وارد نشود.
(در همین زمینه: کارگاه
سلامت جنسی: با همسری که خودارضایی میکند، چه برخوردی داشته
باشیم؟)
3. ما همچنین نیاز داریم دولتها وارد این قضایا شوند
و برای آموزش به نوجوانان و جوانان هم برای پیشگیری و هم برای درمان به مقابله با
پورنوگرافی بپردازند و در نهایت نمیتوان به وجود آموزشهای همگانی، عمومی و
سراسری در این زمینه امیدوار بود، گرچه حمایت دولتی بیش از هر امر دیگری مؤثر
است.
4. نقش خانوادهها در حمایت از فرزندانشان برای پیشگیری از اعتیاد
به پورنوگرافی بسیار مهم و لازم است. در نبود حمایتهای دولتی برای این پیشگیریها
و آموزشها، این خانوادهها هستند که باید حواسشان به فرزندانشان باشد و هم خودشان
به دنبال آموزش و آگاهی خویش باشند و هم حواسشان به فرزندانشان برای آموزش به موقع
آنها و جلوگیری از درگیرشدنشان با پورنوگرافی باشند.
5. باید به یاد
داشته باشیم که محدودیت اینترنتی بیفایده است. فیلترشکنهایی که هر روز تجدید
میشوند و انواع اپلیکیشنها بر روی تلفنهای همراه به عنوان فیلترشکن، همگی
نشانههایی از بیفایده بودن فیلترینگ است.
همچنین صفرینژاد، رئیس انجمن
علمی سلامت خانواده در همین زمینه راهکارهایی را به صورت فردی و مقطعی برای اجتناب
افراد درگیر با تصاویر پورنوگرافی ارائه میکند که شامل موارد ذیل است:
1.
از حضور در موقعیتهای پرخطر که باعث میشود از مواد پورنوگرافی استفاده کنید،
امتناع کنید.
2. فهرستی از نتایج منفی و مثبت استفاده از فیلم یا تصاویر
مستهجن تهیه و با خود مرور کنید.
3. سعی کنید کمتر تنها بمانید. بهتر است
همیشه یک یا چند نفر در اطراف شما باشند.
4. هر عاملی که باعث کشیده شدن شما
به طرف استفاده از مواد پورنوگرافی میشود، کنار بگذارید.
5. در نهایت با
یادگیری تکنیکهای ساده بر اضطراب، خشم و افسردگی خود غلبه کنید و فعالیتهایی که
باعث آرامشتان میشود، انجام دهید و در کنار همه اینها حتماً به یک متخصص مراجعه
کنید