دکتر یزدان نیاز
دکتر یزدان نیاز

دکتر یزدان نیاز

آیا آمار ایدز در معتادان افزایش می یابد؟

آیا آمار ایدز در معتادان افزایش می یابد؟

در اول آبان ماه سال گذشته در گفت و گو با برخی رسانه ها اعلام کردم که هروئین ارزان خواهد شد.

 در آن مصاحبه علت ارزان شدن هروئین را «افزایش تعداد لابراتوارهای تولید در افغانستان» اعلام کردم. اکنون تقریباً یک سال از آن تاریخ گذشته است و روزنامه ها و خبرگزاری ها از کاهش چشمگیر قیمت هروئین خبر می دهند.

من یک سال پیش پیشگویی نکرده بودم، پیش بینی کرده بودم. پیش بینی ای که نتیجه تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات بود.

 در صورتی که داده های آماری و اطلاعات مورد نیاز در دسترس باشد پیش بینی بسیاری از مشکلاتی که در حوزه مواد مخدر اتفاق می افتد، امکان پذیر است اما مشکل از آنجا آغاز می شود که سیاستگذاران و برنامه ریزان کشور آن گونه که باید ، از دانش تحلیل آمارها و اطلاعات بهره کافی نمی برند و با این بی توجهی گاهی کشور را وارد شرایط بحرانی می کنند.

عدم پیش بینی و برنامه ریزی بهنگام باعث می شود مسئولان هنگام پدید آمدن مشکلی مانند ورود یک ماده مخدر جدید یا تغییر الگوی مصرف، به یک باره غافلگیر شوند و بدون هیچ برنامه ریزی قبلی قدم در ارائه راه حل مشکلات بگذارند.

در چنین شرایطی تصمیم گیری ها با دستپاچگی و لحظه ای انجام می گیرد و در بیشتر موارد هم راه حل ها به موفقیت نمی رسند و همیشه مسئولان چندین گام از قاچاقچیان مواد مخدر عقب می مانند. این در حالی است که مافیای مواد مخدر برای کسب سود بیشتر همیشه برنامه ریزی دارد و برای بالابردن سود خود تلاش می کند. در چنین شرایطی فعالان و سیاستگذاران حوزه اعتیاد باید قدرت پیش بینی به دست بیاورند و هوشمندانه برای آینده برنامه ریزی کنند.    

نباید از خاطر ببریم که هروئین ماده مخدری است که براحتی قابل تزریق است و دقیقاً به همین دلیل نیاز است که این مساله مورد توجه قرار گیرد و برنامه ریزی های لازم برای آینده انجام شود.

 در دهه های گذشته افزایش بیماری ایدز در ایران باعث شد تا برنامه های مختلفی برای کاهش رشد HIV از طریق معتادان تزریقی در برنامه های کلان جمهوری اسلامی ایران گنجانده شود که این برنامه ها چه از طریق برنامه های کاهش آسیب در سطح جامعه و چه در زندان ها به صورت عملی اجرا شد و به نتیجه مناسب رسید. به این ترتیب کنترل نرخ رشد بیماری ایدز از طریق معتادان تزریقی به یکی از افتخارات سازمان های دولتی در مجامع داخلی و بین المللی تبدیل شد. اکنون نیز با شرایط پیش آمده یعنی کاهش قیمت هروئین و افزایش تعداد مصرف کنندگان هروئین، نیاز است به دو نکته توجه کنیم:    

1. با افزایش مصرف شیشه در 4 یا 5 سال گذشته در کشور، مراکز کاهش آسیب مواد مخدر اهمیت خود را از دست دادند و این مراکز از نظر کمی و کیفی کاهش چشمگیری داشتند. برنامه های توزیع سوزن و سرنگ هم دیگر مانند گذشته مورد توجه قرار نگرفت و بشدت کاهش یافت. همچنین بیشتر کارکنان این مراکز تغییر کرده اند و دیگر مانند گذشته آموزش دیده نیستند و دقیقاً به همین دلیل کیفیت ارائه خدمات در آنها افت کرده است.

 با توجه به اینکه با کاهش قیمت هروئین بزودی تعداد مصرف کنندگان هروئین افزایش پیدا می کند و بخش زیادی از مصرف کنندگان شیشه و تریاک احتمالاً به سمت مصرف هروئین می روند و تزریق هروئین هم افزایش پیدا خواهد کرد، بنابراین نیاز است که دوباره مراکز کاهش آسیب احیا شوند و توسعه بیابند و کیفیت آنها هم افزایش یابد.    

2. نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که اخیراً کمیته هماهنگ کننده کشوری صندوق جهانی مبارزه با ایدز در کشور برنامه ای را برای سه سال آینده طراحی کرده است که متاسفانه در این برنامه بودجه مراکز خدمات به معتادان تزریقی(DIC)، کاهش چشمگیری یافته است. با وجود اینکه مدیران بخش اچ.آی.وی وزارت بهداشت و مسئولان این وزارتخانه از افزایش مصرف هروئین و احتمال انتقال بیشتر این بیماری از طریق تزریق آگاه بوده اند نمی دانم به چه دلیل و با چه تفکری این کاهش بودجه اتفاق افتاده است. در چنین شرایطی عقل سلیم حکم می کند برای این حوزه افزایش بودجه در نظر گرفته شود تا امکان کنترل این بیماری از طریق معتادان تزریقی فراهم شود. این کاهش بودجه ها زنگ هشداری است که نشان می دهد توجه جدی به برنامه کاهش آسیب معتادان تزریقی وزنان معتاد وجود ندارد و باز هم این مساله به دست فراموشی سپرده شده است. این فراموشی می تواند خطر جدی در سال های آینده برای کشور ایجاد کند و باعث شود که موج جدیدی از افزایش نرخ اچ.آی.وی در میان معتادان تزریقی داشته باشیم.    

در آبان ماه 92 هشدار دادم که هروئین ارزان می شود و باید برای این وضعیت برنامه ریزی کرد که این مساله مورد توجه قرار نگرفت. این بار هم هشدار می دهم که بزودی [در یکی، دو سال آینده] شاهد افزایش مصرف تزریقی در بین معتادان به هروئین خواهیم بود. کنترل این وضعیت نیاز به برنامه ریزی و آینده نگری دارد. باید با اختصاص بودجه مناسب و مدیریت صحیح برنامه های کاهش آسیب را در کشور گسترش دهیم و مانع از آن شویم که موج جدیدی از ابتلابه بیماری ایدز در کشور ایجاد شود. در صورت بی توجهی به این مساله درطی سال های آینده خطر جدی را در حوزه ابتلابه بیماری ایدز شاهد خواهیم بود.    
    
عباس دیلمی زاده دبیرکل شبکه سازمان های غیردولتی در حوزه کاهش تقاضای موادمخدر

منبع: روزنامه ایران 5 آبان


دکتر یزدان نیاز  کلمات جناب عباس دیلمی زاده دبیر کل شبکه سازمان های غیردولتی در حوزه کاهش تقاضای مواد مخدر مرا به یاد پست های که در آذرماه سال قبل نوشته بودم انداخت

آشپزخانه های تهران در دروازه غار و شوش تبدیل به لابراتوارهای ساخت مخدر کروکودیل (دزومورفین ) شد